مفهوم "تغییر" در دیدگاه فرقه ها و سازمان مجاهدین خلق

فرقه ها از اعضای خود چه می خواهند؟ (3)

فرقه ها تمایل به درخواست از اعضاء برای پذیرش دگرگونی اساسی یا تغییر روش زندگی دارند ...

04.07.2008

مؤلف: گروه تحقیق و پژوهش

نامه های انقلاب ایدئولوژیک دلیلی بر تغییرات ایدئولوژیک

در بخش پیشین به تبیین مفهوم تغییر از دیدگاه سازمان مجاهدین خلق پرداختیم و نتیجه گرفتیم از منظر مجاهدین شاخص تعریف تغییر بر مستحیل شدن کیفی فرد در مناسبات و در راس آنها التزام به پذیرش قلبی رهبری ایدئولوژیک در سازمان است. این شاخص ها تمامی محصول دستاوردهای انقلاب ایدئولوژیک درونی مجاهدین بود. آنچه رهبری مجاهدین پس از این مرحله از اعضای خود مطالبه می کرد، ایجاد تغییراتی با تناسب ظرف و محتوای تازه انقلاب بود. همه این ظرف و محتوای چنانچه رجوی تاکید می کند، ساختن مجاهد با معیارها و شاخص های جدید است. به زعم رجوی این مجاهد در مقایسه با دوره قبل به کلی متفاوت است. او اگر حتی موفق شود یک گرم عنصر مجاهدی در خود را آزاد کند، در این صورت در معادله قوا هر چند هم به لحاظ کمی به چشم نیاید، اما بازده این مجاهد به نسبت دشمن و گذشته ده به یک خواهد بود.

به زعم رجوی مکانیزم این تحول کیفی در عنصر مجاهد، پذیرش تغییر بر اساس دستگاه و سیستم ارزشی تازه است که در محتوای انقلاب ایدئولوژیک و شاخص آن رهبری ایدئولوژیکی رجوی تبلور یافته است. بنابراین مکانیزم تغییرات ارزشی الزاما با انقلاب کردن تمامی اعضا میسر است. مرحله اول این انقلاب یا تغییر چنانچه در محتوای این نامه ها مشاهد می شود، بالا آوردن (یا همان پروسه خوانی) گذشته و اعتراف به ناخالصی های فردی و گام بعدی جایگزین کردن عشق و تقید به رجوی است. در این مرحله عنصر مجاهد الزاما باید برای باوراندن انقلاب یا همان تغییرات بنیادی در خود به چیزی متوسل شود. کارکرد نامه های انقلاب ایدئولوژیک اعضای سازمان در رده های مختلف به رجوی دقیقا در راستای چنین ضرورتی معنی پیدا می کند. محتوای این نامه ها نیز به خودی خود و بدون هیچ توضیح و تفسیری تغییرات کیفی است که سمت و سوی آن را نمایندگی می کنند.

در این بخش تلاش می کنیم به استناد نامه های موسوم به انقلاب ایدئولوژیک که از سوی اعضاء سازمان خطاب به رهبری نوشته شده، ماهیت و کارکرد مقوله تغییر را باز کنیم. پیشتر بر این مهم تاکید کردیم که در دایره واژگانی مجاهدین تعابیری همچون رهایی، رستگاری، آزادی، خلوص و ... کارکرد و معنایی معادل تغییر دارند. تعامل و قرابت مفهومی این برداشت را می توان به خوبی در این نامه ها ردیابی کرد. نکته حائز اهمیت دیگر اینکه بسیاری از مفاهیم و موضوعات در مناسبات مجاهدین کارکرد سیستماتیک با یکدیگر دارند. به عنوان مثال افراد برای اثبات تغییرات مورد نظر در خود، لاجرم ناگزیرند ابتدا به ساکن دوباره پروسه خوانی کنند. به این معنی که به گذشته برگردند و ناگزیر آنچه را که با میز طراحی شده امروز پیوند می خورد بازخوانی و تضادهای حاصله را بیرون بکشند. تنیدگی این موضوعات و مفاهیم به گونه ای است که انگار حذف و یا حتی جابجایی و بر هم زدن توالی و ترتیب شان با یکدیگر کارکرد و تاثیر مورد نظر را نخواهند داشت.

در این پروسه خوانی اعضای سازمان موظف بودند دلایلی در اثبات پذیرش شاخص انقلاب ایدئولوژیک ارائه کنند تا رهبری به استناد آن بپذیرد که عضو دچار تغییرات مورد نظر شده است. این روند متقاعد سازی رهبری در اشکال مختلف از جمله نشست های موسوم به انقلاب ایدئولوژیک و یا ارسال نامه های موسوم به انقلاب ایدئولوژیک خطاب به رهبری سازمان تبلور می یابد. این نامه ها تقریبا تمامی طیف ها و رده های تشکیلاتی سازمان را در بر می گیرد. مینا خیابانی (همسر دوم مهدی ابریشم چی) و خواهر موسی خیابانی یکی از نزدیکترین اعضای سازمان به رهبری در اثبات وفاداری و پذیرش انقلاب ایدئولوژیکی اش خطاب به رجوی می نویسد:

"امیدوارم كه در این راستا بتوانم با پیوند زدن تمام وجودم با این انقلاب پرعظمت رهائی بخش، پشت سر شما بیایم. گر چه همین نیز، عنصر پاك و عاری از هرگونه آلودگی ها و ناپاكی های شرک آمیز را می طلبد و من نیز باید آنرا در خودم جاری كنم. با درك ارزش والای شما تا آن حد كه می توانم، در مقابل عظمت ایثار معجزه آسای شما، كه یك تاریخ را تضمین كرد، در مقابلتان سر تعظیم فرود می آورم و می دانم كه این مهم با به جان خریدن بسا ابتلائات كه از شهادت هزاران بار فراتر است تحقق یافته است. لذا خودم را در مقابل این انقلاب قابل سرزنش می دانم. امیدوارم بتوانم آن روزهائی را كه شما مسئولم بودید با انگیزه گرفتن از انقلاب كنونی، لحظه به لحظه ای را جبران كنم و ذره ای از این ارزش ها را درخودم زنده كنم تا قابلیت تحت مسئولیت شما بودن را داشته باشم." (1)

محمد سیدی کاشانی از قدیمی ترین اعضای سازمان و کسی که حداقل 5 سال از رجوی بزرگتر و سابقه تشکیلاتی بیشتری دارد، در اثبات همسویی خود با تغییرات و انقلاب ایدئولوژیک اش می نویسد:

"مسعود عزیزم، دیگر به تو برادر نمی گویم. تو مراد منی. تو محبوب منی. تو آموزگار منی... حالا دیگر خیلی چیزها در دنیای تشكیلاتی پیرامون و در دنیای درون ما عوض شده و باز هم بیشتر عوض خواهد شد. مطمئنم و در عموم بچه ها و هواداران، آخرین حلقات و آخرین رسوبات دنیای کهن بایستی از بین برود و خواهد رفت. بدیهی است که در سازمان پر افتخار ما، آن كس مجاهدتر است که انسان تر، فداكارتر و ضمناً كارآتر و در نتیجه نزد خدا دوست داشتنی تر و محبوب تر است." (2)

مهدی ابریشم چی یکی از اضلاع انقلاب ایدئولوژیک و نزدیک ترین عضو سازمان به رهبری رجوی می نویسد:

"نور این حرکت ایدئولوژیک به همه مون تابید. تو همین کوره ای که رجوی می گفت. لااقل از کنارش رد شدیم. خیلی چرک و کثافتمون ذوب شد. ایدئولوژی مون براق شد.حالا اونی که بودیم نیستیم. افتخار می کنیم. نسبت به اونایی که این راه رو نرفتند. سر هستیم. به همین دلیل به خودمون جرأت می دیم که بگیم بعد از این انقلاب، ماها همه مون عضو سازمان مجاهدینیم. مگه نه؟ افتخار می کنیم. پیروش هستیم. مریدش هستیم. معلّم ماست. یادمون داده. دستمونو گرفته خدا کنه بعد از اینم بکنه. که می کنه و نمی تونه نکنه. حمد و سپاس خدای را که تمامی ما مجاهدین را توسط مسعود و توسط مریم به این راه رهنمون شد که بی شک اگر نبود، ما راهی جز ضلالت و گمراهی نداشتیم. مهدی ابریشم چی (3)

در نامه انقلاب ایدئولوژیکی محمد حیاتی یکی دیگر از اعضای سازمان چنین آمده است:

"با تبریک ازدواج پربرکت رهبری عقیدتی ام مسعود و مریم. با علم و ایمان. قاطعانه نسبت به عدم درک عظمت این رهبری استغفار می کنم. الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی." (4)

در نامه حسین ابریشمچی برادر کوچکتر مهدی ابریشمچی که از فرماندهان ارتش سازمان و عضو شورای مقاومت است خطاب به مریم قجر عضدانلو و مسعود چنین نوشته است:

"آرزو دارم یک بار نزد تو(مریم) و مسعود بیایم و به عنوان پرچم داران این انقلاب عظیم در مقابل تان زانو بزنم و فریاد بزنم: اشهد ان لا اله الا الله و اشهد ان محمداً رسول الله" (5)

محسن (ابوالقاسم) رضایی عضو مرکزیت در اثبات وفاداری به رجوی و اثبات ایجاد تغییرات ارزشی در خود چنین نوشت:

"انسان های بزرگ جاذبه و دافعه عظیمی دارند. این جاذبه و دافعه را من در علی(ع) سراغ داشتم و این بار آن را در تو می بینم. جاذبه و دافعه تو از آن نوعی است که پر همه را خواهد گرفت. اگر کسی ذره ای شرف و انسانیت داشته باشد عاشقت می شود و اگر کوچکترین انحراف و کژی در وجودش باشد آن چنان او را دفع می کنی که دیگر راه بازگشتی نخواهد داشت مطمئنم که در روز قیامت جای تو(مسعود) در پیش اولیای خدا خواهد بود و مطمئنم که دست مرا نیز خواهی گرفت و مرا نجات خواهی داد." (6)

در نامه فاطمه فرشچی(فرشچیان) از مسئولان نهادهای سازمان پذیرش رهبری نوین به مثابه اولین رکن تغییر ارزشی، انقلاب ایدئولوژیک این گونه تقدیس شده است:

"خدا را سپاس که تو راشناختم و گرنه به گفته پیامبر اگر امام زمانه خود را نمی شناختم در جاهلیت مرده بودم. امروز دیگر خدایی را می بینم که به من احاطه دارد و من او را در انتهای مسیری یافتم که در ابتدای آن تو (مسعود و مریم) را دیده بودم. همان گونه که حضور تو را مسعود و مریم) حس می کنم هستی مطلق او را نیز با مطلق وجود خود حس می کنم." (7)

در این نامه ها نویسندگان آنها، اصرار دارند به رجوی اثبات کنند، تغییرات ارزشی مورد نظر او که در انقلاب ایدئولوژیک تبلور یافته در آنها نیز رسوخ و به حسب مطالبه و درخواست رجوی باعث محقق شدن تغییرات کیفی در آنها شده است. اما این اصل کماکان به مثابه یک رکن خدشه ناپذیر در مناسبات مجاهدین مورد تاکید و استمرار و تعمیق قرار می گیرد. به زعم رهبری مجاهدین عنصر مجاهد همواره در حال تغییر است. این تغییرات ظاهرا تا زمان محقق شدن اهداف رهبر فرقه ادامه خواهد داشت.

منابع

1- نشریه مجاهد شماره 241. فروردین 1364.

2- نشریه مجاهد شماره 242. فروردین سال 1364.

3- نشریه مجاهد .ش 241 ص 20 و 22

4- نشریه مجاهد شماره 241. فروردین سال 1364.

5- نشریه مجاهد شماره 247. ص 21.

6- نشریه مجاهد شماره 247. ص 22.

7- نشریه مجاهد شماره 247. ص 22.

مطالبی دیگر از سایت مجاهدین WS:

ــ فرقه ها از اعضای خود چه می خواهند؟ (2)

ــ فرقه ها از اعضای خود چه می خواهند؟ (1)

ــ کارکردهای متفاوت پروسه خوانی در فرقه های سیاسی ـ قسمت ششم